Meclis’ten deprem uyarıları

TBMM Deprem Araştırma Komisyonu’nun hazırladığı rapora göre,  11 ilde yaşayan 49 milyon kişi büyük deprem risk altında ancak Türkiye’nin hala derli toplu bir Yapı Kanunu yok.

“Deprem gerçeği bir yaşam tarzı olmalıdır” diyen TBMM Deprem Araştırma Komisyonu, özellikle nüfusu 1 milyonu aşan kentler de  dahil büyük sanayi tesislerinin yer aldığı bölgelerde her an büyük bir deprem olasılığının bulunduğuna dikkat çekti. Komisyon, toplumun afet etkilerine karşı dirençli olmasını amaçlayan bir vizyon belirlenmesi gerektiğini de vurguladı.

Raporda, İstanbul’daki yapıların yüzde 70’inin kaçak olduğu ve bu yapılarda güçlendirme yerine yıkılıp yeniden yapılmaları önerildi.

Yaptırım yok

Rapora göre; kanun ve yönetmeliklere aykırı eylem ve işlemlerin yeterli yaptırımı bulunmuyor. Afetlerle karşılaşıldığında, eylem kararlan yerel yönetimlerce belirlenmek yerine, üst düzey karar vericiler tarafından alınıyor, imar düzenlemelerinde afet konusu ihmal ediliyor. İmar planlaması ve yapı üretimi, gerçek denetim biçimlerinden uzak, yönetsel ve teknik uygulama denetimi kurulamamış.

Önlem alınmalı

Raporda yer alan diğer bazı öneriler şöyle:

-Deprem konusu örgün ve yaygın eğitin sistemi içine yerleştirilmeli.
Askerlik hizmeti içindeki eğitim programlarında deprem bilgileri ve zarar azaltma bilgileri yer almalı.

-Araştırma sonuçlan derlenerek veri tabanı oluşturulmalı. Ulusal Sismik Ağ Sisteminin gerçekleştirilmesi sağlanmalı.

-Diri Fay Veri Tabanı sistemi güncellenerek işler hale getirilmeli. Bütünleşik Afet Tehlike Haritaları, detaylı araştırmaları ve parametreleri içeren Mikro Bölgeleme Haritaları hazırlanmalı.

-Afetlerle ilgili ihtisas mahkemeleri oluşturulmalı.

-Yapıların güçlendirilmesi bir program dahilinde kurumsallaştırılmalı.

-Denetim konusu sadece yapı denetimi ile sınırlı kalmamalı. Denetim bir inşaatın arsa seçiminden Yapının kullanımına kadar geçen safhadan dikkate alan, yer bilim raporlarının denetimi, proje denetimi, planlama denetimi, inşaat denetimi ve kullanım denetimi şeklinde bir süreç denetimi olarak tasarlanmalı.

 -Risk yönetimi için özel bir fon kurulmalı.

-Yapı konusundaki boşlukları dolduran, tanımsal anlamda bir yapı sistematiği getiren Yapı Kanunu oluşturulmalı.

İstanbul Afet Koordinasyon Merkezi örnek olmalı

TBMM Deprem Araştırma Komisyonu raporunda yerel düzeyde, il, ilçe ve beldelerde afet yönetim birimlerinin, etkinliklerinin artırılması için yeniden organize edilmesi istenirken, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Afet Koordinasyon Merkezi’nin çalışma metodolojisinin diğer yerel yönetimler tarafından örnek alınmasında yarar olduğu kaydedildi.