Haiti depremin bilançosu neden bu kadar ağır oldu?

12 Mayıs 2008’de Çin’i, 6 Nisan 2009’da İtalya’yı ve 1 ay önce Haiti’yi vuran depremlerin hepsinin büyüklüğü 6.0’ın üzerindeydi. Ancak Haiti’de depremin sonuçları daha ağır oldu.

15 Şubat 2010 – AHDER, Kızılhaç başkanı Pete Garratt’ın BBC’ye yaptığı açıklamaya göre bunun birkaç sebebi var. Garratt bir ay önce başkent Port-au-Prince merkezli Haiti depremini öğrendiğinde, “bunun binlerce ölü ve yaralı anlamına geldiğini tahmin etmiştim” dedi.

Kızılhaç başkanının tecrübelerine dayanarak bu tahmini yapmasının birinci sebebi, depremin büyüklüğü ve depremin merkez üssü Port-au-Prince’teki nüfus yoğunluğu.

Diğer taraftan Garratt bu tip felaketlerde fakirliğin durumu daha da ağırlaştırdığını, nüfusun %72.1’inin günlük gelirinin 3 TL’nin altında olduğu Haiti gibi ülkelerde ve derme çatma yapıların olduğu Port-au-Prince gibi başkentlerde tahribatın etkisinin her zaman daha ağır olduğunu ekledi.

“Bu yüzden kentlerdeki derme çatma binalarda yaşayan insanların depremde hayatta kalma şansları iyice azaldı” dedi.

Büyük şiddette deprem yaşayan İtalya ve Çin’e baktığımızda ise Garratt, Haiti’de depremin boyutunu şu sözlerle açıklıyor: “İtalya’da depremden etkilenen sadece bir kasaba ve bir kaç köydü, Çin’deki deprem ise sadece büyük kasabaları etkiledi yani Haiti’deki gibi büyük bir şehri değil”.

Garratt deprem sonrası müdahale yönündense üç ülkeyi şöyle karşılaştırıyor: “Altyapının, hükümetin, ve diğer resmi kurumlarında yıkılması ayrıca enkazdan çıkarılan insan sayısı ilk etapta depremin boyutlarını ölçmeyi zorlaştırdı. Ayrıca Haiti’de Çin’de ve İtalya’da olduğu gibi hızlı müdahale edecek ekipler olmadığından insanlara ulaşmak zaman aldı. Çin hükümeti askeri birlikleri devreye soktu. Bazı bölgelere ulaşmak çok zor olduysada askeri yardım ekipleri etkiliydi. Haiti’de ise havaalanının tam çalışmaması ve ulaşım zorluğu dünyanın dört bir yanından gelen yardımlar ve arama kurtarma ekiplerinin bölgeye ulaşmasını zorlaştırdı”.

Port-au-Prince’teki arama kurtarma ekiplerinin çalışmalarının çarpık kentleşme ve sıkışık yapılanma yüzünden iyice zorlaştığını, ekiplerin hareket kapasitelerini iyice azalttığını belirten Kızılhaç başkanı, bütün güçlüklere rağmen yüzlerce arama kurtarma ekibinin canla başla çalışıp iyi iş çıkarttığını” söyledi ve uyardı “enkazdan çıkarılan insanlarla ilgili rakamlar gerçeği yansıtmıyor, bir çok insan komşusu tarafından enkazdan çıkarıldı”.

Depremden çıkarılan dersler

Garratt, “Çin, İtalya, Haiti depremlerinde yardıma koşan bir yardım kuruluşu olarak, yardım kuruluşlarının her afetten yeni şeyler öğrendiğine inandıklarını, her seferinde baş etmeleri gereken yeni sorunlar çıksa da, Kızılhaç’ın daha iyiye gittiğini söyledi.

“Bazı yardım kuruluşlarının görevi artık, Haiti’deki insanların ayakta durabilmelerini sağlamak. Kızılhaç ve diğer yardım kuruluşlarının başarısı sadece ilk haftalarda yaptıkları ilkyardım çalışmalarıyla değil, Haitilileri yeni afetlere karşı daha dayanıklı ve daha donanımlı hale getirmeleriyle ölçülecek”.

Fotograflarla Haiti Depremi