Depremin yok ettiği ülke: Haiti
29 / Ocak / 2010 – AHDER Haiti’de depremin üzerinden iki hafta geçti. Felaketin ardından resmi rakamlara göre 150 binden fazla ölü 450 bin kayıp insan ve 200 bin yaralı var. Ülke nüfusunun yüzde 80’inin işsiz olduğu, yüzde 60’ının açlık sınırının altında yaşadığı Haiti yaşanan felaketin ardından bir daha geri dönülemeyecek bir çıkmaza girdi.
Deprem sonrası evsiz kalan insan sayısı 1,5 milyon
Felaketin boyutlarını sayılarla çizmek gerekirse Güney Amerika’nın en fakir adasında 9 milyonluk nüfusun üçte biri depremden etkilenirken, 1,5 milyon insan evsiz kaldı. Başkent Port au Prince’i terk etmek zorunda kalan 235 bin kişinin de şehir dışındaki kırsal alanlara kurulan çadır kentlerde yaşam mücadelesi devam ediyor.
Deprem sonrası ülkede yaşanan insanlık dramına duyarsız kalmayan ülkelerden gelen yardımların Haiti’yi bir süreliğine idare edeceği kesin ancak depremin üzerinden belli bir süre geçtikten sonra dünya yine hiçbir şey olmamış gibi dönmeye devam edecek ve Haiti kendi kaderiyle başbaşa kalacak.
Uzun vadede Haitiye yapılan yardımların sadece yiyecek ve giyecekten ibaret olmaması şart. Uzmanların tahminlerine göre Haiti’nin inşası yardımların sürekliliği halinde en az 10 yıl sürecek. Kafaları kurcalayansa zaten yoksul olan Haiti’nin kendi başına bu işin altından kalkabilecek olup olmadığı.
Haiti’nin tek problemi şimdilik tek problemi yiyecek ve giyecek değil. Normal şartlarda nüfusunun %40’ının temel sağlık şartlarına sahip olmadığı, Haiti yaşanan felaketin ardından salgın hastalık tehlikesiyle karşı karşıya. Birçok yerde temizlik malzemesi tuvalet ve duşun bulunmaması tetanozun çok sayıda insanda görüldüğü ülkede kolera gibi salgın hastalık riskini artırıyor.
Sadece Haiti değil insanlık da göçük altında kaldı
Haiti’de depremzedelerin karşı karşıya kaldığı tehlikelerden biri de ülkede zaten var olan insan ticaretinin deprem sonrasında iyice hareketlenmiş olması. İnsan tacirleri özellikle çocuklar için ciddi tehdit oluşturuyor. Halkın %80’ninin fakir olduğu Haiti’de deprem öncesinde fakir aileler çocuklarını durumu iyi olan ailelere veriyor ya da satıyorlardı. Deprem sonrasında ise özellikle 300 bin Haitili depremzede çocuğun durumu depremin rantını yemek için bekleyen çetelerin faaliyetleriyle daha da içler acısı bir hal aldı. ABD ve Batılı ülkelerden gelen evlat edinme isteklerinin çoğalması Haitili çocukları kaçırılma tehlikesiyle yüzleştiriyor; sahipsiz çocuklar, lüks arabalarla hava alanına getirilip charter seferleriyle yurtdışına kaçırılıyor, Batılı ülkelerdeki zengin ama çocuksuz ailelere pazarlanıyor.
Sayılarla Haiti
Depremin yerle bir ettiği ülkeden şu ana kadar gelen rakamlar oldukça ürkütücü. Çeşitli kurumların yaptığı açıklamalara göre Haiti Depremi’nin bilançosu şöyle:
150,000
Haiti Sağlık Bakanlığı tarafından açıklanan son ölü sayısı. Amerikan Sağlık Örgütü ve AB bu rakamın 200,000’e ulaşacağını tahmin ediyor.
194,000
Yaralı sayısı
134
Kurtarma ekipleri tarafından enazdan çıkarılan insan
3 Milyon
9 Milyonluk Haiti nüfusunun 3 milyonu depremden etkilendi
1.5 milyon
Deprem sonrası evsiz kalan insan
235,000
Deprem sonrası, hükümet tarafından sağlanan ücretsiz araçlarla başkent Port-au-Prince’i terk edenler. Başkenti diğer yollarla terk edenlerin sayısı bilinmiyor.
50
12 ocak’ta yaşanan depremin ardından yaşanan 4.5 ve daha yüksek şiddette artçı deprem
300,000
2 yaşın üzerinde gıda yardımına ihtiyaç duyan çocuk
90
Port-au-Prince’te yıkılan okul yüzdesi
497
Kurtarılan Haitili yetim
1.12 milyar dolar
Uluslararası yardım
317 milyon
ABD’nin yardımı
17,000
Haiti ve civarındaki ABD askeri
8 milyon
Dünya gıda programı kapsamında 400,000 kişiye ulaştırılan yemek yardımı
300
Yardım toplayan siteler
130 / 150
Port-au-Prince’teki tek havaalanına erzak, tıbbi yardım ulaştıran uçak
12,000
Deprem sırasında BM çalışanları
53
Kaybolan BM çalışanları
82
Hayatını kaybettiği tahmin edilen BM çalışanı
27
Hastanede tedavi gören veya yaralı BM çalışanı
11,500
Tahliye edilen Amerikalılar ve aileleri
4,800
Kimliği belirlenemeyen Amerikalı
60
Ölen Amerikalı